Moedige Moeders Nederland

Het pleidooi om softdrugs te legaliseren is onhaalbaar en zal bovendien leiden tot een nieuw illegaal drugscircuit.Wanneer consumenten het idee hebben dat coffeeshops alleen nog staatswiet verkopen, zullen zij massaal hun toevlucht zoeken tot de illegale marktDe Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) verzocht het kabinet onlangs het drugsbeleid te herzien. De VNG constateerde het faillissement van het huidige gedoogbeleid en vroeg om strikte regels en ruimte voor lokale experimenten onder landelijke regie. Het nieuwe beleid moet volgens de VNG helder uitlegbaar zijn, toekomstbestendig en juridisch houdbaar. Tevergeefs, zo valt op te maken uit de recente kabinetsreactie. De woordvoerders van ‘links Nederland’ lijfden de gemeenten echter meteen in. ‘Zie je wel, zij willen het nu ook.’ Als het aan links Nederland ligt, ga je straks met je basisinkomen gesubsidieerd naar de coffeeshop. Volgens een aantal gemeenten zijn daarmee de problemen opgelost: einde illegaal circuit en einde illegale wiet. Maar waar beginnen we aan?

Het gereguleerd legaliseren van de wietteelt en de daaropvolgende keten van handel en verkoop, levert een overheid op die zelf (of onder toezicht) wiet laat verbouwen en jaarlijks honderden miljoenen extra belasting int. Het resultaat is een toegenomen aanbod van sofdrugs gecombineerd met een blijvende vraag naar illegale harddrugs. De legaal geteelde wiet met een lager, minder schadelijk geacht THC-gehalte is dan verkrijgbaar bij de ‘discount’ wietboer. Maar voor de real stuff ga je naar de ‘speciaalzaak’. Illegaal, dat neem je op de koop toe. Reguleren creëert op deze manier een nieuw dubbel circuit, een soort ‘gedoogbeleid 2.0’.

Die voorspelling doet de cannabissector zelf ook. ‘Wanneer consumenten het idee hebben dat coffeeshops alleen nog staatswiet verkopen, zullen zij massaal hun toevlucht zoeken tot de illegale markt’, zegt Myranda Bruin, woordvoerster namens 232 coffeeshops. En hoe krijgen ouders of opvoeders het nog aan jongeren uitgelegd dat wiet slecht voor ze is als de overheid het zelf gaat telen? Kijk eens in de spiegel als u nog twijfelt; wilt u dat uw kinderen of kleinkinderen geregeld en legaal drugs gaan gebruiken? De belastingopbrengst heeft bovendien iets pervers: de overheid gaat aan drugsgebruik nog geld verdienen ook.

De nuloptie Nú productie en verkoop van cannabis reguleren, is net zoiets als stoppen met dijken onderhouden terwijl het waterpeil stijgt

Onderzoekers van de Radboud Universiteit concludeerden onlangs met veel mitsen en maren dat het internationale recht potentieel ruimte biedt om cannabisteelt en de handel ervan voor de recreatieve gebruikersmarkt gereguleerd te legaliseren. Volgens hen moet de staat echter aannemelijk maken dat dit tot een effectievere mensenrechtenbescherming leidt dan de huidige verdragen. Tegelijkertijd is de staat verplicht een actief ontmoedigingsbeleid van cannabisgebruik te voeren. Voorts moet sprake zijn van een gesloten systeem zodat het buitenland geen nadeel van de regulering ondervindt. Dit totaalpakket aan voorwaarden lijkt tegenstrijdig en welhaast onuitvoerbaar. De juridische houdbaarheid oogt twijfelachtig. Kan het ook anders?

Ongetwijfeld, kijkend naar regionaal maatwerk. In de grensregio West-Brabant is de laatste tijd de zogenoemde nuloptie toegepast. Geen coffeeshopverkoop meer met als gevolg een significante teruggang van handel, overlast en nauwelijks verdringing naar de wijken. Wat rest is enige handel in XTC, waar men in Brabant hoe dan ook last van heeft. Deze nuloptie kan echter stranden op een gebrek aan bereidheid tot handhaven bij verscheidene gemeenten, dus houdt uniforme regelgeving de voorkeur. In Maastricht nam na de – juridisch gebillijkte – invoering van de wietpas het aantal van jaarlijks drie miljoen buitenlandse drugstoeristen drastisch af. Laat bestuurlijk Nederland aansluiten bij deze juridisch houdbare, uitlegbare en meer toekomstbestendige aanpak die drugsgebruik en -overlast ontmoedigt. Nú productie en verkoop van cannabis reguleren, is immers zoiets als stoppen met dijken onderhouden terwijl het waterpeil stijgt. Een waanidee met onaanvaardbare gevolgen.